Hallo Reinhart,

Eén van de twee waarlijke verslagen over aan-de-drank-zijn heb ik van jou. De andere kwam van Rudi S, ook ooit inwoner van Zierikzee. Je had enkele meerjarige periodes in je leven waarin je mateloos dronk, hoewel je daar als fijnzinnig mens keurig en vergoelijkend over kon praten. Je hebt ook jarenlange periodes ‘droog’ gestaan. Inmiddels ben je op weg naar je zeventigste levensjaar en sinds het uiteenvallen van je laatste relatie alweer een jaar of drie geleden, drink je van ’s ochtends tot ’s avond wijn en misschien nog sterker spul. Eerder dit jaar was je even ‘opgenomen’ nadat je, naar ik meen te weten, op straat de aandacht had getrokken door een verrommelde verschijning waarna ook je huis een chaos bleek te zijn. Twee jaar geleden verzocht je me langs te komen om te helpen met de verkoop van je huis en toen ik je zei dat dat werk voor een makelaar was, bleek dat je die ook wilde inschakelen maar dat je zelfs de gang naar zo’n makelaar al niet wist te maken en ik heb toen bemiddeld. Toen die makelaar je enige tijd nadien belde om een bezichtiging af te spreken had je nogal bits gezegd dat je huis niet te koop stond en ook nooit te koop had gestaan en van de urenlange bijeenkomst in jouw woonkamer met mij en de makelaar wist je niets meer.

Dat waarlijke verslag kwam er op neer dat je op maandagochtenden in Zierikzee niet zo gemakkelijk aan drank wist te komen en de vroegste gelegenheid om jenever te kopen was in café de Banjaard aan de haven. Dat ging om 10 of 11 uur open. Je ging binnen, zette jezelf aan de bar en bestelde een jenever. Op zijn best ingeschonken wordt zo’n glaasje tot de rand gevuld en zelfs zo dat je de capillaire werking van vloeistof kunt zien want de jenever bolt boven de rand van het glaasje uit. Jouw probleem was dan dat de barkeeper bij je kwam zitten en een praatje aanknoopte terwijl jij niets liever wilde dan dat glaasje snel naar binnen kappen en nadien nog één om rust in je lijf te krijgen. Maar jouw handen trilden dermate dat je dat glaasje niet aan je mond wist te krijgen zonder flink te morsen en die barkeeper die hoefde dat allemaal niet te zien zo vond je en je had dan een scala aan verzoeken en bestellingen om hem even bij je weg te krijgen zodat jij dat glaasje onbespied in je strot kon gieten. Na twee glaasjes kwam er een prettige rust in je lijf en herwonnen je handen hun vastberadenheid.

Rudi S. deed dat weer anders. Direct na het opstaan ’s ochtends moest er een flesje bier in en dat vergde de inzet van twee flesjes. Door ervaring wijs geworden opende hij beide flesjes en zette zich dan op de grond naast de wc-pot, goot een flesje leeg in zichzelf en wachtte af totdat dat vrijwel geheel terugkwam en in de pot verdween. Daarna nam hij het tweede flesje dat doorgaans binnenbleef en zo kon zijn dag beginnen. Ik weet niet meer of ik dit van jou of van Rudi heb maar er was ook een techniek ontwikkeld om een vol glaasje jenever bij de mond te krijgen met behulp van een stropdas die als een hijslijn over de schouder hangend door de vrije hand werd opgetakeld zodat de hand met het glaasje erin gecontroleerd bij mond uitkwam. Zoiets verzin je niet. Dat moet je echt overkomen zijn.

Jouw dranklust lijkt zoals bij andere drinkebroers die ik heb gekend verbonden te zijn met een romantische inslag. Daarnaast ken ik ook de hanige kanten van je zoals die bleken tijdens de paar keer dat we als muzikanten opnames in een studio maakten. Je had een prachtige bügelpartij ingespeeld maar toen je bij de eindmix jezelf slechts af en toe terughoorde stond de haan in je op. Jouw verontwaardiging was niet van de lucht en je had geen enkele behoefte om dat onder stoelen of banken te steken. Een narcistisch kantje dat ook in de relaties met vrouwen meermaals de kop opstak. Heerserstrekjes. Veel trompettisten zijn hanig en zelflustig. Behalve bügel speel je ook viool en dat leverde fantastische opnames op. Ik beluister die nog vaak. Ook heb je een prachtige zeurzing-partij ingezongen. We hebben talloze keren samen op expositieopeningen gespeeld. Dat was zeer genoegelijk en van mij mag je ongegeneerd zijn wie je bent.

Tegen al diegenen die zo graag en gemakkelijk te keer gaan tegen drankgebruik zeg ik dat alcoholgebruik de mens in de eerste plaats veel goeds brengt en dat al eeuwen lang. Drank ontremt en brengt mensen dichter bij elkaar., verlicht de condition humain. Jaren geleden bezocht ik aan het begin van de avond datzelfde café de Banjaard toen aan de leestafel tafel voor het raam een zevental dertigers plaatsnam. Het eerste half uur verliep stroef en er vielen telkens ongemakkelijke stiltes. Ik vertrok om na een klein uur terug te komen en aan diezelfde tafel had zich een gezelligheid ontwikkeld alsof er een kampvuur was ontstoken. Mensen op de punt van hun stoel, blosjes op de wang en intens veel plezier alom. Het gonsde van menselijke gezelligheid. Dáár zag ik de grote en onschuldige kracht van drank. Het is een perfecte socializer die wereldwijd in de allereerste plaats nabijheid en vreugde brengt, immers is het leven niet van zichzelf adembenemend urgent en paradijselijk. Het vraagt iets om vervulling te vinden en zelfs of misschien wel júist voor wie gezegend is met een goed verstand en een goede gezondheid is zinvol bestaan niet het automatisch gevolg. Ik klaagde wel eens dat wie gezond is en niet zonder geld zit al gauw geen doel meer heeft. Als ik voor de kassa wacht in de supermarkt zie ik hoe in heel veel karretjes de misschien wel dagelijkse fles wijn ligt en ik wijs dat niet af. De meeste drank komt goed terecht en brengt mensen verlichting op momenten waarop eenzaamheid en normloosheid zich doen gevoelen. Onverschillig of we het zelfmedicatie noemen of autonomie. De mondhoeken gaan er net iets gemakkelijker van omhoog. Datgene waar jij over struikelt is dan ook niet de drank maar eerder iets dat Weltschmerz-gerelateerd is. Hoe om te gaan met het besef van ledigheid.

Ook de junks die weet ik wat spuiten of slikken vind ik niet alleen maar dom. Waar een ander een bungeejump, parachutesprong of concertbezoek voor nodig heeft, bereiken zij met een enkel spuitje. Hun grootste problemen zijn doorgaans het gevolg van de armoede, cq de hoge prijzen van dope, die wordt veroorzaakt door het verbod op drughandel en dan wijs ik naar overheden. Maar al wie een roes zoekt, hoe dan ook, heeft mijn sympathie. De menselijke ondervinding schreeuwt om verzachting en hoe beter je waarneemt, hoe meer er te verzachten is. Onverlet laat ik hier dat mensen van mij niet móeten drinken. Wie met religie, yoga, bergbeklimmen of snooker zijn vervulling vindt doet het evenzeer goed.

Al met al kijk ik beslist niet op je neer nu je zo diep gaat met drank. Je blijft voor mij de materieschilder, violist, bügelvirtuoos, de hyperromanticus die de diepte niet schuwt en meer van dat. Een fraai en verontschuldigbaar exemplaar van een haan, die een vrouw vooral ook wenst om voor hem te zorgen. Ik herinner me hoe je jarenlang hard werkte in een atelier in Noordgouwe. Je woonde met Gon samen en gebruikte een ruimte van de oudere buurvrouw, die stiekem een beetje gek op je was. Je had het huis fraai ingericht en ik herinner me de mooie vloeren. Achterin de tuin had je op zeer eigen wijze een aanbouw opgeknapt. Bij die buurvrouw stond een keramiekoven en radio 4 was onafgebroken te horen. Dat moeten mooie jaren voor je geweest zijn. Decennia daarvóór woonde drie huisjes verder Leo Stigter, ook een kunstschilder met een intens eigen leven. Roker, drinkebroer, was altijd aan het verbouwen en sloeg zijn vrouw Tedje. Over hem en zijn zoon Basjo gaat een lied van Nono Ego.

Ik pleit hier voor al diegenen die wat aan hun waarneming sleutelen, morrelen met behulp van stoffen die daarop van invloed zijn. Pillen, poeders, spuiten, dampen, noem maar op. Want hoe je kijkt, bepaalt verregaand wat je ziet en daarmee blijkt het geheel van onze beleving verregaand in de eigen hand te liggen. Niet alleen beauty maar een doorslaggevend gedeelte van onze ondervinding is in “the eye of the beholder”. Religie is een andere manier om aan je perceptie te sleutelen en dit fenomeen heeft misschien wel de langste dodenlijst van alle manieren waarop de mens zichzelf gerust wenst te stellen. Religie kent meer slachtoffers dan drank en drugs.

Ik wil maar zeggen dat jij volgens mij niets verkeerd doet en dat zeg ik dan in reactie op de gemurmelde excuusachtige betoogjes die ik goed luisterend nog uit je woorden weet op te maken tijdens de enkele keer dat ik je op straat ontmoet. Stel je voor dat ik je de drank zou afpakken en je zou terugwerpen op je nuchtere zelf om dan het leven, cq de leegte weer in de opengesperde bek te kijken……..

Ik pleit voor een roes en voor het gelijk van de junk.

Zierikzee, 9 november 2017